Historia dworu w Kozicach Dolnych

Historia Dworu w Kozicach Dolnych

Nazwa Kozice pojawiła się w dokumentach już w 1394 r. Istnienie folwarku w Kozicach Dolnych odnotowano już w XVIII w., należał do rodziny Bystrzejowskich, Kańskich oraz Borowskiego i Chomiętkowskich.

Dwór w Kozicach Dolnych musiał istnieć od zarania dziejów tego majątku i był budowany z drzewa jak większość tego typu obiektów zapoczątkowanych przez ród Kozickich herbu Abdank. Jednak Raczyńscy z linii Kozickiej zbudowali w tym miejscu do dziś istniejący dwór frontem zwrócony na południe, otoczony pięknym drzewostanem i alejami od północy. Był to obszerny dwór mający dużo przestrzeni. Prowadził do niego piękny podjazd od frontu z gazonem kwiatowym oraz wsparty kolumnami ganek, przez który wchodziło się do dużego holu i stąd wąskim korytarzem do pokoju gościnnego i innych stylowych i wykładanych ciemną boazerią pomieszczeń i pokojów na parterze i piętrze. Od północy pałacu był przestronny taras widokowy z naturalną skarpą prowadzącą do doliny rzeki Sierotki. Szpalery drzew grabowych prowadziły do tzw. parteru ogrodowego, gdzie rosły kobierce kwiatów i krzewów.

 

Innymi właścicielami byli Raczyńscy, spośród których Jan Ludwik urodzony w 1777 r. był posłem ziemi lubelskiej, który w 1831 r. został pochowany w Piaskach. Ostatnimi właścicielami dóbr kozickich byli od 1896 r. Kamila z Rakowskich i Włodzimierz Kisielniccy herbu Topór z Kisielnicy koło Łomży i Stawisk. Warto wspomnieć, że Anna Kisielnicka córka Witolda była żoną Tadeusza Kossaka, bliźniaczego brata Wojciecha Kossaka słynnego malarza i współtwórcy obrazu Panoramy Racławickiej, który był ożeniony z Marią Kisielnicką.

Włodzimierz i Kamila Kisielniccy, właściciele Kozic Dolnych, mieli troje dzieci: Zdzisława (zm. 1943 w Palestynie, żołnierz Armii Władysława Andersa), córkę Joannę, która została żoną Feliksa Baldwin Ramułta i Marię zmarłą w dzieciństwie. Natomiast Feliks Baldwin Ramułt, syn Ludwika i Joanna Kisielnicka otrzymali w spadku folwark w Woli Piaseckiej. Ojciec Feliksa był inżynierem i architektem, twórcą pawilonu Panoramy Racławickiej we Lwowie. Dobra te do 1944 r. należały do znakomitego rodu Kisielnickich.

Dziś dwór i zespół parkowy, który ocalał szczęśliwie z pożogi wojennej, pełni funkcję ośrodka szkolno-wychowawczego dla dzieci niepełnosprawnych.

W naszym ośrodku Jacek Bławut w 1989 r. zrealizował swój film pt. „Nienormalni”.